Ortak Akıl Politika Geliştirme
GİRİŞ
AB’nin en önemli organlarından birisi olan Avrupa Komisyonu’nun 2023 Çalışma Programı, GÜÇLÜ BİRLİK sloganıyla 18.10.2022 tarihinde onaylanarak yayınlandı. Yayınlanan bu Çalışma Programı,
- Avrupa’nın geleceğinin garantiye alınması
(AB’nin en önemli ve en büyük projelerinden NextGenerationEU ve Conference on the Future of Europe projesinin çok daha işlevsel hale getirilmesi)
- Kovid-19 salgınından elde edilen deneyimler
(Health Emergency and Preparedness Authority (HERA) projesinin çok daha etkin hale getirilmesi)
- Ukrayna krizi sonucu ortaya çıkan başta enerji ve gıda krizi olmak üzere özellikle tedarik zincirindeki aksamalardan ders alınması
(AB’nin gaz depolama kapasitesinin %91’i doldurulmuş ve yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş sürecinin hızlandırılması ve bu sürede yeni doğal gaz tedarik olanaklarının sağlanması ve ayrıca bu çerçevede REPowerEU projesinin sonuçlandırılması vb)
- Küresel ısınma ve doğanın korunması
(BM SDG, European Development Fund projeleri)
- Kaçak mülteci sorunu
(Cohesion’s Action for Refugees in Europe (CARE) projesinin çok daha etkin hale getirilmesi ve buna bağlı olarak da FAST-CARE projesinin işlevsel hale getirilmesi) olmak üzere çok temel ve önemli bazı olgular üzerine oturtulmuştur. Söz konusu bu temel olgular üzerine oturan bazı önemli hedeflere çok kısaca göz atalım.
İNSAN ODAKLI DEMOKRASİ
Başta insan hakları olmak üzere ve özellikle de kırsal kesim ile kent yaşamında insanların Bilgi ve İletişim Teknolojileri’nden (BİT) olabildiğince yararlanmalarını sağlamak en önemli olgulardan birisi olup, bu çerçevede toplumun her kesiminin BİT’le tanışıp kullanmalarını sağlamak en temel ilkelerden birisidir. Böylece Sayısal Demokrasi olgusundan toplumun olanaklar ölçüsünde her açıdan ve yaşantının hemen hemen her alanında yararlanmalarının sağlanması en öncelikli alanlardan birisidir.
AVRUPA YEŞİL ANLAŞMASI
Adeta küresel bir kriz haline gelen doğanın bozulması, kuraklık, toprağın çölleşme sürecinin hızlanması, havaların normalin üstünde ısınarak buzulların erimesi gibi koşullar göz önüne alınarak gerek Avrupa’nın ve gerekse de dünyanın geleceğinin kurtulması için BİT’den olabildiğince yararlanılması ve bu amaçla ARGE ve bilgi üretimine çok daha fazla ağırlık verilmesi hedeflenmektedir. Bu amaçla AB’nin en gözde projelerinden olan Fit for 55 öne çıkmaktadır. Bu projede 2030’a kadar Avrupa’daki sera gazı salınımının BİT sayesinde %55 oranında azaltılması hedeflenmiştir.Diğer taraftan bir başka önemli proje olan European Hydrogen Bank çerçevesinde 3 milyar Avro’luk dev bir enerji yatırımı hedeflenmiştir.Ayrıca yeşil ve akıllı ulaştırma sistemlerine daha fazla ağırlık verilmesi hedeflenmiştir.
SAYISAL AVRUPA
Gerek Conference on the Future of Europe ve gerekse de Avrupa Komisyonu’nun 2022 Strategic Foresight adlı raporunda belirtildiği şekliyle yeşil ve sayısal dönüşümün paralel götürülmesi hedeflenmiştir. Bunun için de BİT yoğun teknolojilere ağırlık verilmesi benimsenmiştir. Bunun sonucunda da başta yonga üretimi olmak üzere birçok cihazın yapımında son derece önemli olgu olan kritik elementlerin üretilmesi ve tedarikindeki sürekliliğinin sağlanmasına yönelik düzenlemelerin hayata geçirilmesi hedeflenmiştir.
Bir başka önemli proje olan Digital Decade sayesinde ise, odağında insan olan sanat, spor, kültür, müzik ve gençlik gibi olguların yoğun olduğu sanal dünyanın kurgulanması da oldukça göz alıcı bir projedir. Akıllı ve yeşil toplu ulaştırma sistemlerinde ise, HiperLoop denilen düşük karbonlu yüksek hızlı şehirler içi ve şehirler arası araçlara geçiş hedeflenmiştir. Tüm bunların yapılabilmesi için çok doğal olarak BİT yoğun çalışmaya odaklanmış ve çok iyi eğitilmiş insan gücüne gereksinim bulunmakta. Bu açıdan bu gereksinimin karşılanabilmesi için 2023 yılı, AB için European Year of Skills olarak seçilmiş ve bu hedefe varabilmek için şimdiden gerekli çalışmalara başlanmıştır.
TOPLUMSAL YARARI ÖNCELİKLENDİREN EKONOMİ
European Social Security Pass (ESSPASS) projesi sayesinde AB üyesi ülkeler arasında işgücü hareketliliğinde sosyal güvenlik sistemlerinde sayısallaşmanın tamamlanması ve bunun sonucunda da BİT’sel ekonomi anlayışına adım atılması. Diğer taraftan içinde bulunduğumuz BİT çağının bir gereği olarak Sayısal Avro’ya geçiş için gerekli altyapı çalışmalarının ivedilikle tamamlanması. BİT yoğun sağlık sektörünün yeniden yapılandırılmasını sağlamak üzere European Health Data Space projesinin hızlandırılarak sonuçlandırılması. Başta eğitim, sağlık, ulaştırma, güvenlik olmak üzere hayatımızın her alanında BİT kullanımını her geçen gün çok büyük bir ivmeyle artmaktadır. Dolayısıyla günümüz artık BİLGİ ÇAĞI’ndan VERİ ÇAĞI’na geçişin yaşandığı bir dönem olmuştur. Bu açıdan BİLGİ EKONOMİSİ yerine, VERİ EKONOMİSİ olgusu gelmiştir. AB’nin en çok da önem verdiği projelerden birisi de VERİ EKONOMİSİ’dir.
GÜÇLÜ AVRUPA’YA DOĞRU
Strategic Compass ve European Defence Industries adlı ana projeler sayesinde Avrupa’nın özellikle uzay ve deniz güvenliğinin tam olarak sağlanması hedeflenmiştir. Yakın geçmişte başlatılmış olan European Political Community projesinin, başka bölge ülkelerine de genişletilmesi sağlanarak Avrupa’nın güvenlik olgusunun daha da sağlamlaştırılması. Aşıyla önlenebilir kanser konusundaki çalışmalara ağırlık verilmesi ve bu alanda gerekli yasal düzenlemelerin hazırlanması. İçinde bulunduğumuz BİT yoğun yaşamın bir sonucu olarak her geçen gün artan siber saldırılara karşı çok daha hazırlıklı ve dayanıklı olabilmek amacıyla Cybersecurity Skills Academy adlı projesinin ivedilikle hayata geçirilmesi
AVRUPALILIK OLGUSUNUN DESTEKLENMESİ
Öncelikli olarak gençlerin her açıdan desteklenebilmesi amacıyla 2022 yılı, European Year of Youth olarak belirlenmiş ve bu çerçevede gençlere yönelik çok sayıda projeye işlevsellik kazandırılmıştır. Bu projenin devamı niteliğinde olan European Year of Skills projesi sayesinde ise, gençlerin çalışma ve üretim yeteneklerinin olduğu kadar kültürel / sanatsal yeteneklerinin de açığa çıkartılması ve var olan yeteneklerinin artırılarak BİT yoğun iş yaşamına hazırlanmaların sağlanması hedeflenmiştir. Böylece ARGE ve üretim sektörünün eğitimli işgücü gereksiniminin gerektiği şekilde sağlanması esas alınmıştır. AB’nin bir başka önemli ve büyük projelerinden birisi olan European Disability Card projesinde ise, özellikle bedensel engellilerin BİT yoğun teknolojilere uyumunun sağlanarak toplumsal yaşamın dışında kalmamalarının sağlanması. AB üyesi ülkelerdeki tüketici haklarının korunmasına yönelik kurumlar arasındaki işbirliğinin daha da güçlendirilerek günümüzün BİT’i sayesinde her geçen gün artan e-ticaret ve sınır ötesi ticaretin kolaylaştırılması ve böylece tüketici haklarının özellikle sınır ötesi e-ticaretteki alış verişlerde korunmasının sağlanması, bu konuda var olan düzenlemelerde bazı önemli güncellemelerin yapılması. Benzer şekilde kişisel verilerin korunmasını sağlamak üzere, ülkeler arasında ve veri koruma kurumları arasındaki yakın işbirliğinin daha da artırılması ve bu konuda var olan düzenlemelerde çağın gereklerine uygun bazı önemli güncellemelerin yapılması.
AB DÜZENLEMELERİNDEKİ ETKİNLİĞİN ARTIRILMASI
AB’nin en önemli projelerinden birisi olan Regulatory Fitness and Performance Programme (REFIT) sayesinde, gereksiz bürokrasinin ve masrafların azaltılması ve bunun sonucunda ise, var olan düzenlemelerin sayısının azaltılması ancak buna karşın çok daha etkin ve verimli düzenlemelerin hayata geçirilmesi hedeflenmiştir. Bu proje, Fit for Future projesiyle beraber ilişkilendirilmektedir.
SONUÇ ve DEĞERLENDİRMELER
Yukarıda her ne kadar çok ayrıntıya girilmemiş ve tüm önemli projelerin hepsi verilmemiş olsa da, bunların hepsinin tek bir ortak yanı vardır. Bilgi üretmek, ARGE, istihdam, ihracatın artırılması, BİT yoğun çalışma, özel sektör – sanayi – devlet işbirliğinin güçlendirilmesi gibi katma değer yaratan olgulardır. Yani bir anlamda tüm bunlar bir ülkenin ekonomik, teknik, bilimsel, kültürel ve toplumsal kalkınmasının en temel dinamiklerini oluşturmaktadır. Diğer önemli bir konu ise, başta eğitim, sağlık, ulaştırma olmak üzere hayatımızın her alanında BİT kullanımını her geçen gün çok büyük bir ivmeyle artmasıdır. Dolayısıyla günümüz artık BİLGİ ÇAĞI’ndan VERİ ÇAĞI’na geçişin yaşandığı bir dönem olmuştur. Avrupa Komisyonu’nun 2023 Çalışma Programı’nın Ülkemizin kendisine özgü koşulları göz önüne alınarak yeniden uyarlanıp işlevsel hale getirilmesinin, TÜRKİYEMİZİN İKİNCİ YÜZYIL’ına gireceğimiz şu günlerde gelecek kuşakların çok daha rahat ve huzurlu bir ortamda yaşamalarının sağlanması açısından son derece önemlidir.
29 Ekim 1923’te Ulu Önder Atatürk’ün bizlere ve gelecek kuşaklara emanet ettiği TÜRKİYEMİZİN geleceğine umutla bakabilmek için, toplumun tüm fertlerinin canla başla dürüst ve ilkeli bir şekilde ve tabii ki, sadece ve sadece akla ve bilime dayalı çalışması son derece önemlidir.
Benim naçiz vücudum, elbet bir gün toprak olacaktır ancak Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.
Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK
